Georges Perec – KayboluÅŸ Kitabının Özeti
Birinci mucize:
Georges Perec, Fransızcanın en çok kullanılan sesli harfi olan “e”yi kullanmadan bir roman yazdı: La disparition.
Ä°kinci mucize:
Cemal Yardımcı, bu romanı “e” harfini kullanmadan TürkçeleÅŸtirdi: KayboluÅŸ.
Kayboluş, ilk yayımlandığı 1969 yılından bu yana kısıtlamanın kaçınılmaz olarak yoksullaştırdığı kuru bir anlatı olarak karşılanmadı hiç! Dil oyunları, çağrışımları, konusunu baş kahraman yapan kurgusuyla bir yazınsal başyapıt; doludizgin hayal gücü, insafsız mizah duygusuyla bir solukta okunacak bir roman olarak kabul gördü.
Ä°kinci Dünya Savaşı’nı, anasının, babasının kayboluÅŸuna tanık olan bir çocuk olarak yaÅŸayan yazar, hayatına damgasını vuran boÅŸluÄŸu bu olaÄŸanüstü romanında bir harfi ortadan kaldırarak yansıtır. Ama daima yaptığı gibi, hüznünü coÅŸkulu bir mizahla sarıp sarmalayarak, acı olanı gülünç, anlamsız olanı kurgusal kılarak, sıkıntılarından oyunlar çıkararak açığa vurur bu boÅŸluÄŸu. Bu paradoksal yaklaşım baÅŸtan sona romana sinmiÅŸtir. Bir açıdan has yazından yana olanların tad alacağı bir yazınsal oyundur bu yapıt, bir baÅŸka açıdan hoÅŸ bir fantastik komplo öyküsüdür. Bir bakıma bir tür “roman-karşıtı” romandır.
KayboluÅŸ, orijinal çılgınlığa layık, aslına aÅŸağı yukarı sözcük sözcük sadık bir uyarlamayla bu topraklarda, Ayrıntı Yayınları’nda.
“Bu kitapta canalıcı ortak noktaya sahip sayısız sözcük kullanılamamıştır: KayboluÅŸ’da, ‘altıncı harfin’ romana hiç sızmayacağı bir yapı kurmuÅŸtur yazar. Büyük paradoks: Çok sık karşılaşılan bir harfin asla okur karşısına çıkmayacağı bir roman yazmaya soyunan yazarın adında dört posta o harfin bulunması. Daha büyük paradoks: Ä°nanılması güç bir ön kuraldan yola çıkmış olmasına karşın, romancının son yarım yüzyılın baÅŸyapıtlarından birini yaratması. KayboluÅŸ, harfin sayıyla çarpıştığı, sıfırla sonsuzun birbirini hırpaladığı bir yazı okulunun, Oulipo’nun doruk noktalarından biri. KayboluÅŸ lirik, akıl dolu, hinoÄŸluhin bir roman.”
Enis Batur
Georges Perec – KayboluÅŸ Kitabını Ä°ndir
